Lê Tuấn Anh

Chào các bạn,

Mình là một chuyên gia tư vấn hướng nghiệp, và hôm nay mình muốn chia sẻ với các bạn một chủ đề mà mình rất tâm huyết: Xây dựng sự nghiệp bền vững. Trong một thế giới đang thay đổi chóng mặt, làm thế nào để chúng ta có thể không chỉ tồn tại mà còn phát triển sự nghiệp của mình một cách bền vững? Đây là một câu hỏi mà nhiều bạn sinh viên và người đi làm đã đặt ra cho mình trong các buổi tư vấn cá nhân.

Bối cảnh thị trường nghề nghiệp tại Việt Nam

Trước tiên, hãy cùng nhìn vào bối cảnh hiện tại của thị trường nghề nghiệp tại Việt Nam. Có thể nói, thị trường lao động hiện nay không chỉ thay đổi nhanh chóng mà còn trở nên phức tạp và khó đoán. Những khái niệm như VUCA (Volatility – Biến động, Uncertainty – Bất định, Complexity – Phức tạp, Ambiguity – Mơ hồ) và BANI (Brittle – Dễ vỡ, Anxious – Lo lắng, Non-linear – Phi tuyến tính, Incomprehensible – Khó hiểu) đang ngày càng được nhắc đến nhiều hơn. Đây là những từ khóa mà nếu chưa nghe đến, bạn chắc chắn sẽ sớm thấy quen thuộc trong các cuộc thảo luận về sự phát triển nghề nghiệp trong tương lai.

Vậy, làm thế nào để chúng ta có thể xây dựng một sự nghiệp bền vững trong bối cảnh đầy biến động như vậy? Câu trả lời nằm ở việc chúng ta cần phát triển những kỹ năng bền vững và liên tục học hỏi để thích nghi với những thay đổi này.

Những kỹ năng bền vững cho tương lai

Khi nói đến kỹ năng bền vững, mình không chỉ đề cập đến những kỹ năng chuyên môn trong công việc hiện tại của bạn, mà còn là những kỹ năng “mềm” và khả năng thích nghi với những thay đổi. Dưới đây là một số kỹ năng mà mình nghĩ sẽ rất hữu ích cho các bạn trong hành trình xây dựng sự nghiệp bền vững:

• Khả năng học hỏi suốt đời: Trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng, việc liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng mới là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp bạn giữ vững vị trí của mình trong công việc hiện tại mà còn mở ra nhiều cơ hội mới trong tương lai.
• Tư duy phản biện: Đây là khả năng suy nghĩ một cách logic và có hệ thống, đồng thời biết đánh giá và đưa ra quyết định dựa trên thông tin có sẵn. Trong một môi trường đầy biến động, khả năng tư duy phản biện giúp bạn đối mặt với những thử thách và tìm ra giải pháp phù hợp.
• Kỹ năng giao tiếp hiệu quả: Không chỉ là việc nói chuyện hay viết lách, giao tiếp hiệu quả còn bao gồm khả năng lắng nghe, hiểu và phản hồi một cách phù hợp. Đây là một trong những kỹ năng quan trọng nhất trong mọi công việc và cũng là chìa khóa để xây dựng mối quan hệ bền vững.
• Quản lý thời gian: Khi mà công việc ngày càng phức tạp và đòi hỏi nhiều hơn, khả năng quản lý thời gian sẽ giúp bạn duy trì hiệu suất công việc và giảm bớt căng thẳng.

Những ví dụ thực tế

Trong suốt quá trình làm việc, mình đã gặp rất nhiều bạn sinh viên và người đi làm với những câu chuyện và thách thức riêng. Mình muốn chia sẻ với các bạn hai câu chuyện điển hình mà mình nghĩ rằng nhiều người trong chúng ta có thể học hỏi.

Câu chuyện của Lan: Lan là một sinh viên năm cuối ngành Kinh tế, và như bao bạn trẻ khác, Lan cũng cảm thấy áp lực phải chọn một ngành nghề “hot” để theo đuổi. Khi gặp mình, Lan chia sẻ rằng cô đã nghĩ đến việc trở thành một nhà phân tích dữ liệu, chỉ vì thấy công việc này đang được săn đón nhiều trên thị trường. Tuy nhiên, qua nhiều buổi trò chuyện, mình nhận ra rằng niềm đam mê thực sự của Lan lại nằm ở lĩnh vực giáo dục, nơi cô có thể truyền cảm hứng và giúp đỡ người khác phát triển. Sau khi khám phá ra điều này, Lan đã quyết định theo đuổi con đường trở thành một nhà giáo dục và hiện tại cô ấy đang rất hạnh phúc với sự lựa chọn của mình.

Câu chuyện của Minh: Minh là một nhân viên văn phòng với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành tài chính. Trong suốt quá trình làm việc, Minh đã bị cuốn theo những trào lưu mới nhất trong nghề, từ việc đầu tư vào tiền mã hóa đến chuyển đổi sang ngành công nghệ thông tin. Tuy nhiên, sau nhiều lần thay đổi, Minh nhận ra rằng việc liên tục chạy theo những xu hướng này không mang lại sự ổn định hay sự hài lòng trong công việc. Qua quá trình tư vấn, mình và Minh đã cùng thảo luận về những kỹ năng bền vững mà anh ấy có thể phát triển, như khả năng học hỏi suốt đời, tư duy phản biện và kỹ năng giao tiếp hiệu quả. Nhờ đó, Minh đã tìm được một hướng đi phù hợp và cảm thấy yên tâm hơn trong công việc của mình.

(Tên nhân vật đã được thay đổi)

Không bền vững khi đu ‘trend’

Một trong những sai lầm lớn nhất mà nhiều người mắc phải là liên tục chạy theo những trào lưu mới mà bỏ qua việc phát triển những kỹ năng cốt lõi và xây dựng một nền tảng vững chắc. Những công việc thời thượng có thể mang lại sự thăng tiến nhanh chóng trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài, nếu không có một chiến lược rõ ràng và sự kiên trì trong việc học hỏi và phát triển bản thân, chúng ta sẽ dễ rơi vào tình trạng mất phương hướng.

Mình từng gặp nhiều bạn trẻ, vì áp lực từ bạn bè hoặc xã hội, đã chọn những công việc “hot” mà không thực sự hiểu rõ bản thân mình muốn gì hay cần gì. Điều này dẫn đến việc họ nhanh chóng mất hứng thú, không thể phát triển trong công việc và cuối cùng phải quay lại từ đầu. Vì vậy, mình khuyên các bạn hãy dành thời gian để hiểu rõ bản thân, tìm ra những điều mình thực sự đam mê và kiên trì theo đuổi nó.

Hành trình học hỏi suốt đời

Xây dựng sự nghiệp bền vững không phải là một đích đến, mà là một hành trình. Trên hành trình này, việc học hỏi suốt đời chính là chiếc chìa khóa giúp bạn mở ra những cánh cửa mới, vượt qua những thử thách và tiếp tục phát triển trong bất kỳ môi trường nào.

Hãy nhớ rằng, sự nghiệp bền vững không chỉ là việc lựa chọn công việc đúng, mà còn là việc phát triển bản thân và luôn sẵn sàng cho những thay đổi không thể đoán trước. Chúng ta không thể biết trước tương lai sẽ như thế nào, nhưng chúng ta có thể chuẩn bị cho mình những kỹ năng và thái độ phù hợp để đối mặt với nó.

Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết của mình. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các bạn có thêm động lực và định hướng rõ ràng hơn trong việc xây dựng sự nghiệp bền vững cho riêng mình.