Lê Tuấn Anh

Tuổi 30 – người ta thường gọi là tuổi “chín” trong sự nghiệp. Nhưng với nhiều người mẹ ở tuổi này, đặc biệt là những ai mới có con nhỏ, đây lại là giai đoạn nhiều đắn đo và trăn trở nhất trong hành trình nghề nghiệp của mình.

Khi vừa là mẹ, vừa là người đi làm

Tôi nhớ lại những tháng đầu sau khi vợ mình sinh bé Bình An. Lúc đó, Vy – vợ tôi – là một makeup artist có lượng khách quen khá ổn định, nhưng khi con ra đời, mọi thứ bị đảo lộn. Thời gian không còn như trước, lịch làm việc phải điều chỉnh, có những buổi khách gọi nhưng không thể đi vì con ốm, thiếu người trông.

Vy từng nói với tôi:

“Em thấy mình đang tụt lại. Mấy đứa bạn cùng nghề giờ đã mở studio, có ekip riêng. Còn em, chỉ mới nghĩ tới việc book khách lại thấy tội con.”

Tôi cũng từng gặp một thân chủ – chị H., 33 tuổi – làm quản lý cấp trung trong một công ty tài chính. Chị thu nhập tốt, công việc có tiếng nói. Nhưng sau khi có con đầu lòng, chị bắt đầu thấy… mọi thứ không còn đúng nữa.

“Tôi cảm thấy stress mỗi khi họp late, vì biết lúc đó con ở nhà đang quấy. Nhưng nếu nghỉ, tôi lại không biết mình là ai ngoài vai trò mẹ.”

Đó là nỗi niềm của rất nhiều bà mẹ tuổi 30:

Tiếp tục công việc hiện tại thì thu nhập ổn, nhưng stress, ít thời gian cho con. Chuyển hướng sang ngành khác thì nhiều ẩn số: bắt đầu từ đâu, bao lâu mới có lại thu nhập như cũ, có quá muộn không?

Đừng coi đó là khủng hoảng – mà là tín hiệu để “nghe lại chính mình”

Lý thuyết Career Construction của Mark Savickas có nói đến khái niệm “career adaptability” – khả năng thích nghi nghề nghiệp. Trong đó, người trưởng thành sẽ trải qua các giai đoạn điều chỉnh lại công việc phù hợp với vai trò mới trong cuộc sống. Làm mẹ là một thay đổi lớn, và điều này hoàn toàn hợp lý nếu bạn cảm thấy cần… nghĩ lại.

Một số câu hỏi bạn có thể tự hỏi mình trong giai đoạn này:

Những giá trị nghề nghiệp nào quan trọng với tôi lúc này? (tự chủ, thời gian, ảnh hưởng, an toàn tài chính…?) Tôi đang làm công việc này vì điều gì? Vì thu nhập? Danh tiếng? Hay vì tôi thật sự yêu nó? Nếu một năm nữa tôi vẫn như hiện tại, tôi có hài lòng không? Tôi muốn con tôi thấy mẹ mình là người như thế nào trong công việc?

3 hướng đi phổ biến tôi từng thấy từ các bà mẹ tuổi 30s

1. Tái thiết kế công việc hiện tại

Chị H. sau nhiều lần tham vấn đã không nghỉ việc, mà đề xuất lên công ty để làm 4 ngày/tuần. Công ty đồng ý thử nghiệm 3 tháng. Chị tối ưu hoá năng suất và vẫn giữ được vai trò quản lý, lại có thêm thời gian cho con.

Nếu bạn không muốn “nhảy”, có thể tìm cách thương lượng lại công việc: giảm giờ, chuyển sang remote, hoặc nhận bớt trách nhiệm nhưng vẫn giữ vai trò chuyên môn.

2. Chuyển hướng sang nghề linh hoạt hơn

Một thân chủ khác – chị L., 35 tuổi, từng là trưởng phòng marketing – đã học thêm chứng chỉ tư vấn dinh dưỡng và giờ đang làm freelance với thu nhập khoảng 60% trước đây, nhưng thời gian linh hoạt hơn, đầu óc thanh thản.

Nhiều người mẹ chọn chuyển sang làm freelance, tư vấn, đào tạo, kinh doanh nhỏ hoặc nghề sáng tạo cá nhân – ít ra là trong giai đoạn đầu của con nhỏ.

3. Tạm dừng và lên kế hoạch dài hạn

Một số mẹ chọn nghỉ hẳn vài năm, nhưng không buông bỏ nghề. Thay vào đó, họ tranh thủ học thêm, xây dựng thương hiệu cá nhân online, giữ kết nối nghề nghiệp và lên kế hoạch quay lại thị trường khi con lớn hơn.

Đây là lựa chọn đòi hỏi có sự chuẩn bị tài chính và tinh thần rõ ràng, tránh cảm giác “tụt hậu” khi quay lại.

Làm sao để không cảm thấy “ích kỷ” khi muốn sống cho bản thân?

Có một niềm tin sai lầm phổ biến rằng: “Đã làm mẹ thì nên đặt con lên trước hết.” Nhưng tôi tin rằng, khi người mẹ sống đúng với mình – đứa trẻ cũng sẽ học được cách sống đúng với mình.

Vy từng nói với tôi:

“Khi em quay lại làm makeup, dù đi ít show hơn, nhưng em thấy mình sống động trở lại. Em không còn cáu gắt vô lý nữa, em vui và con cũng cảm nhận được điều đó.”

Nếu bạn còn băn khoăn, hãy nhớ điều này:

Một người mẹ hạnh phúc không phải là người làm được tất cả, mà là người biết chọn điều gì quan trọng trong từng giai đoạn.

Hướng nghiệp là hướng lại về bên trong

Bạn không cần phải biết ngay mình sẽ làm gì 5 năm tới. Nhưng bạn có thể bắt đầu bằng việc:

Tìm hiểu lại chính mình (giá trị, thế mạnh, mối quan tâm) Tạm dừng để quan sát các lựa chọn, không cần vội vàng Xin hỗ trợ – từ bạn đời, người thân, chuyên gia hướng nghiệp nếu cần Và nhớ rằng: con đường nghề nghiệp của bạn không kết thúc khi làm mẹ. Nó chỉ đang… rẽ hướng để đi xa hơn mà thôi.

P/S: Nếu bạn là một bà mẹ đang đứng giữa ngã ba sự nghiệp – hãy cho bản thân quyền được “nghĩ lại”. Đừng vội đưa ra quyết định lớn khi còn đang thiếu ngủ. Nhưng khi đủ sáng rõ, hãy tin rằng việc bạn lựa chọn sống đúng với mình cũng là món quà lớn nhất bạn có thể tặng con.