Lê Tuấn Anh

Kazakhstan nằm ở vùng Trung Á, được gọi vui là Thuỵ Sĩ của Châu Á nhờ phong cảnh hùng vĩ với những rặng núi tuyết bạt ngàn. Kazakhstan nổi tiếng với táo, hoa tulip và rất nhiều món ăn liên quan đến sữa và thịt ngựa, cừu. Là một phần của Liên bang Xô Viết trước đây, đất nước này vẫn còn giữ nhiều nét văn hoá xã hội chủ nghĩa. Nhân chuyến đi công tác Kazakhstan 1 tuần và cũng thấy chưa có nhiều người Việt Nam du lịch qua đây, mình viết bài này ‘review’ một số thông tin, nếu bạn đang thích đến một vùng đất chưa nhiều người Việt tới thì hi vọng bài viết này sẽ có ích.

ĐI ĐÂU: Vì đặc thù chuyến đi công tác nên mình chỉ ghé 2 thành phố chính là Almaty (thủ đô cũ) và Astana (thủ đô mới). Almaty đông người hơn, đậm chất xô viết hơn, mọi thứ cũ hơn, phong cảnh như Đà Lạt. Astana là một thành phố mới phát triển, hiện đại hơn, nhiều toà nhà chọc trời, nhiều sinh viên.

VISA: Kazakhstan ở thời điểm bài viết này (5/2023) đang miễn visa 30 ngày cho công dân Việt Nam, bạn không cần phải xin gì hết, cứ cầm passport lên đường thôi.

VÉ MÁY BAY: Hiện có một đường bay thẳng của Vietjet từ Nha Trang qua 2 sân bay của Kazakhs là Almaty (thủ đô cũ) và Astana (thủ đô mới). Chiều đi vào thứ 2 và thứ 6, chiều về vào thứ 3 và thứ 7, mỗi ngày một chuyến. Vào thời điểm viết bài này, vé khứ hồi đang khoảng 25 triệu (mình đánh giá là cũng không rẻ cho lắm). Nếu bạn thích chơi nhiều hơn giống mình, bạn có bay từ Việt Nam sang Bangkok hoặc Singapore chơi một vài hôm rồi từ đó bay qua Kazakhs, vé có thể rẻ hơn hoặc mắc hơn tuỳ khả năng săn vé.

ĐỔI TIỀN & CHI PHÍ: Đơn vị tiền của Kazakhs là Tenge. 1 USD = 450 Tenge = 23,000 VND. Nếu ở Việt Nam khó đổi tiền Tenge thì bạn cứ đổi USD trước, qua sân bay hoặc tới nơi vô ngân hàng đổi qua Tenge cũng được. Chi phí ở Kazakhstan mình thấy cao hơn Việt Nam một tí, mình đưa ra một vài chi phí tương đương cho bạn dễ tính:

• Một bữa ăn bình thường = 3500 Tenge = 8$ = 160K VND
• Coca = 350 Tenge = 0.8$ = 18K VND
• Taxi 1km = 150 Tenge = 8K VND (rẻ hơn VN)
• Khách sạn 4 sao Wyndham Garden ở Astana = 2600K / đêm
• Khách sạn 4 sao (nhưng chất lượng 2 sao) Astana International Hotel ở Almaty = 1400K / đêm.

ĂN GÌ: Đặc trưng đồ ăn ở Kazakhs là rất nhiều bơ sữa, bánh mì, sữa chua và các loại thịt động vật (bò, cừu, ngựa…). Cam và táo là hai loại trái cây thường thấy ở các bữa ăn. Tráng miệng thường có một miếng bánh ngọt hoặc một thanh Socola to đùng. Một số món nhất định bạn phải thử khi đến Kazakhs đó là:

• Beshbarmak: mì ý lá luộc cùng với hành, ăn cùng thịt ngựa. Món này ai cũng biết nấu ở Kazakhs.
• Plov: là món cơm bao gồm gạo, thịt cừu (đôi khi thịt bò), hành và cà rốt. Để nấu món Plov, người dân cho dầu vào nồi khá nhiều để xào thịt, thêm vào một ít củ cải đỏ, hành tây được xắt dưới dạng hạt lựu. 
• Kazy: Ruột ngựa được rửa kĩ và giữ trong nước muối từ 1-2 giờ. Thịt sẽ được ướp muối, gia vị bằng hạt tiêu, tỏi và quấn lại bằng vải trong 2-3 giờ. Sau đó được nhồi vào trong ruột của ngựa và  thường được làm khô hoặc hun khói trước khi luộc ăn.
• Shashlik: món này mình thích nhất do từng ăn hồi nhỏ khi sống ở Nga. Shashlik là món thịt nướng được nấu trên than củi và được làm từ thịt cừu hoặc thịt bò nhưng cũng có thể làm từ thịt gà hoặc cá, ăn kèm với bánh mì. 
• Manti: là một dạng bánh bao lai há cảo, bên trong nhân thịt hoặc nhân chay, ăn với nước sốt sữa chua tỏi, gia vị cùng dầu ô liu.
• Kurt: Kurt là một món ăn nhẹ truyền thống của Kazakh được làm từ phô mai mặn khô. Nó là một sản phẩm sữa giàu chất đạm mà những người chăn cừu Kazakh thường ăn nhiều vào mùa đông khi không có sữa.
• Kumis (Rượu sữa ngựa). Kumis là đồ uống truyền thống ở các vùng như Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga và Mông Cổ. Kumis được lên men từ nguyên liệu chính là sữa ngựa. Nồng độ cồn của Kumis không quá cao, nhiều nhất là 2,5%.

THỜI TIẾT: Từ tháng 4 đến tháng 10 ở Kazakhs thời tiết mát mẻ như Đà Lạt, nhiệt độ khoảng 10 -25 độ. Nếu bạn thích cái lạnh và tuyết nên đi từ tháng 11 đến tháng 3, nhất là tháng 1 có lúc âm 20 độ.

ĐI ĐÂU Ở ASTANA:

• Tháp Baiterek: Một tòa tháp mắt cáo màu trắng có hình quả trứng, thể hiện một truyền thuyết của người Kazakhstan trong đó con chim thần thoại Samruk đẻ một quả trứng vàng chứa đựng những bí mật về ham muốn và hạnh phúc của con người. Thang máy lướt qua du khách bên trong quả trứng, nơi bạn có thể suy ngẫm về biểu tượng, tận hưởng khung cảnh rộng lớn và đặt bàn tay của bạn trong một bản in của cây cọ Tổng thống Nazarbayev, trong khi nhìn về phía cung điện của ông ấy.
• Astana Grand Mosque: Đây là nhà thờ Hồi giáo lớn nhất ở Trung Á và là một trong những nhà thờ lớn nhất thế giới.
• MEGA Silk Way: một trong những trung tâm thương mại lớn ở Astana, gần toà nhà tài chính và 2 trường Đại học lớn. Nói là to thôi chứ chỉ bằng một góc AEON Mall ở Việt Nam thôi.
• Palace of Peace and Reconciliation: giống một khối kim tự tháp khổng lồ giữa thủ đô, vừa có bảo tàng, vừa là nơi tổ chức sự kiện.
• Вечное небо Eternal sky: một nhà hàng cao tầng của thành phố, đồ ăn ngon, không gian đẹp để ngắm nhìn toàn cảnh thành phố.
• Khan Shatyr Entertainment Center: là một trung tâm mua sắm, có thiết kế hình chiếc lều khổng lồ đặc trưng của người Kazakhs, mùa đông trời lạnh thế nào chui vào đây vẫn ấm.
• Atyrau Bridge: một trong những cây cầu to và có kiến trúc đẹp nhất ở Astana.

ĐI ĐÂU Ở ALMATY: mình chỉ ở Almaty 2 ngày vừa làm việc vừa tranh thủ thăm thú nên không có ghé qua nhiều nơi, dưới đây là một số điểm mình đã đi. Ngoài những điểm này, Almaty là nơi có không gian hoang dã rất đẹp, rất phù hợp đi trekking.

• Medeu: khu trượt băng trên đỉnh núi, đi vào mùa đông rất đẹp do có tuyết phủ. Ở đây leo khoảng 200 bậc thang sẽ có view ngắm núi tiếp rất đẹp, nếu khoẻ nữa thì bắt taxi hoặc đi trek lên khu núi tuyết chơi trượt tuyết.
• Park of 28 Panfilov Guardsmen: khu công việc tưởng niệm một số anh hùng liệt sĩ đã hi sinh bảo vệ Kazakhs.
• Green Bazaar: một trong những khu chợ lớn với đủ các thứ trong này, đặc biệt có gian đồ khô với nhiều loại trái cây khô rất ngon.
• Zenkov’s Cathedral: một trong những nhà thờ có kiến trúc Nga rất đẹp.
• Almaty Metro: nên thử nghiệm đi tàu điện ngầm ở Almaty một lần, các nhà ga được trang trí đẹp và rất thú vị.

Kazakhstan ở khá gần Nga (nơi có nhiều người Việt Nam), nhưng thực tế tại Kazakhstan lại không có quá nhiều người Việt. Kazakhstan sẽ là một điểm đến thú vị nếu bạn đang muốn tìm hiểu một đất nước mới lạ, được miễn visa và trekking khám phá tuyết rơi.