Anh Tuan Le

Có một sự kết nối không hề nhỏ giữa lối sống tối giản và tài chính cá nhân. Các nhân vật nổi tiếng về lối sống tối giản của nước ngoài như Leo Babauta, Matt D’Avella và Joshua Fields Millburn & Ryan Nicodemus (“The Minimalists”) đều nói lối sống tối giản đã giúp họ trả hết nợ và quản lý tài chính cá nhân tốt hơn.

Đặc thù ở Việt Nam hơi khác nước ngoài một chút, đa số chúng ta không cần phải vay tiền để học đại học (thường được các cụ tài trợ), vậy nên sau khi tốt nghiệp đại học – ở độ tuổi 22 – 23, chúng ta ít phải lo về một khoản nợ sau khi học. Như vậy không có nghĩa là chúng ta không nên quan tâm đến chuyện tài chính cá nhân. Từ kinh nghiệm cá nhân của mình, ngay từ khi bạn đủ 18 tuổi, dù kiếm được nhiều hay ít tiền, việc bắt đầu học và áp dụng các phương pháp quản lý và phát triển tài chính cá nhân là điều rất nên làm.

Có rất nhiều phương pháp quản lý tài chính cá nhân mà bạn có thể tìm được trên mạng, áp dụng sống tối giản cũng là một cách. Nếu bạn sở hữu cho mình tư duy sống tối giản, bạn sẽ biết tiết kiệm tốt hơn, chi tiêu thông minh hơn cho những thứ bạn thực sự cần và đem lại niềm vui cho bạn, và ít bị ảnh hưởng hơn bởi những quảng cáo trên mạng. Vậy bạn có thể ứng dụng tư duy tối giản vào tài chính cá nhân như thế nào?

Tiết Kiệm Quỹ Khẩn Cấp

Có những chuyện bất ngờ xảy ra chúng ta không lường trước được, nhập viện vì một vấn đề sức khỏe nào đó chẳng hạn. Ví dụ một thằng rất khỏe mạnh như mình, một ngày nọ đi khám bệnh nhận được một giấy nhập viện mổ kèm hóa đơn 20 triệu.

Vì không biết trước được chuyện gì có thể xảy ra, việc tốt nhất bây giờ bạn có thể làm là chuẩn bị trước một khoản tiền cho những việc như vậy. Khoản tiền này gọi là Quỹ Khẩn Cấp, tức là chỉ dùng trong trường hợp khẩn cấp.

Hãy tính toán xem một tháng hiện tại bạn chi tiêu khoảng bao nhiêu tiền để tạo quỹ khẩn cấp tương ứng. Quỹ khẩn cấp nhỏ bằng 3 tháng chi tiêu, quỹ khẩn cấp vừa bằng 6 tháng chi tiêu, quỹ khẩn cấp to bằng 12 tháng chi tiêu. Ví dụ, một tháng mình tiêu 20 triệu, mình tạo cho mình một quỹ khẩn cấp vừa 6 tháng là 120 triệu. Quỹ to hay nhỏ phụ thuộc vào hoàn cảnh của bạn, ví dụ bạn sống một mình tự lo, thì quỹ nên to. Bạn có gia đình chống lưng khi cần, có chẳng may hết sạch tiền vẫn chạy về nhà ba mẹ được thì quỹ nhỏ nhỏ thôi.

Khi bắt đầu kiếm được đồng tiền đầu tiên, bạn hãy nghĩ ngay đến việc tạo quỹ khẩn cấp. Khi nào quỹ khẩn cấp hoàn thành, hãy dành tiền cho các việc khác như ăn uống, đi du lịch, vân vân.

Hệ Thống Quản Lý Tiền Kiểu Tối Giản

Sau khi tham khảo nhiều kiểm quản lý tài chính cá nhân, mình tự tạo ra cho bản thân một hệ thống quản lý tiền tối giản gồm ba thành tố:

1. Một bảng kế hoạch chi tiêu;
2. Một phần mềm ghi chép chi tiêu;
3. Chia tiền theo hệ thống.

Đây là một vòng tròn khép kín. Đầu tiên mình lên kế hoạch chi tiêu, tính ra các khoản cần phải chi trong tháng, sau đó ghi chép lại từng khoản trong tháng đó. Mỗi khi mình nhận được một khoản tiền (bất kỳ số tiền hay thời gian), mình chia tiền theo các hệ thống mình đã đặt ra. Đến cuối tháng, mình dành thời gian lên kế hoạch cho tháng tiếp theo.

Hệ thống này đơn giản, nhưng để thực sự tuân thủ theo được cũng tốn mất của mình cả năm trời để thử và sai. Các bước cụ thể mình làm như sau.

Bảng Kế Hoạch Chi Tiêu Đơn Giản

Chủ trương sống tối giản nên mình cũng tạo một bảng kế hoạch chi tiêu đơn giản nhất có thể, bằng cách gạt bỏ vớt các đầu mục không cần thiết và gộp vào các đầu mục có vẻ giống giống nhau. Đến bây giờ các khoản chi hàng tháng của mình là:

• Tiền thuê nhà (bao gồm điện, nước, etc)
• Tiền ăn
• Tiền mua sắm
• Tiền đi lại
• Tiền phí (điện thoại, Netflix, etc.)
• Tiền khác (chủ yếu là quà cáp và sức khỏe).

Ghi Chép Chi Tiêu

Để bắt đầu quản lý tài chính cá nhân tốt, bạn cần phải biết mình đã tiêu tiền vào việc gì. Tùy thuộc vào sở thích, bạn có thể dùng giấy, Excel để ghi chép. Cá nhân mình dùng ứng dụng MoneyLover trên điện thoại.

Đa số mình tiêu gì thì sẽ mở điện thoại nhập luôn khoản tiền đó. Có hôm bận thì mình dành 5-10 phút buổi tối để nhớ lại các khoản chi trong ngày và nhập vào.

Chia Tiền Theo Hệ Thống

Có nhiều cách chia tiền kiếm được mà bạn có thể tìm trên mạng, một số cách nổi tiếng như phương pháp 6 Cái Lọ chẳng hạn. Mình làm việc tự do nên tiền nhận được vào các ngày khác nhau trong tháng, có khoản giữa tháng, có khoản cuối tháng. Vào ngày mình nhận tiện, mình sẽ chia khoản tiền nhận được ra làm 3 phần:

• Tiền cho quỹ khẩn cấp (trong trường hợp quỹ chưa đủ).
• Tiền cho quỹ đầu tư
• Tiền cho chi tiêu tháng sau

Thay vì chờ đến cuối tháng xem sau khi chi tiêu còn dư bao nhiêu mới để tiết kiệm, mình sẽ tiết kiệm ngay từ khi nhận được tiền – đây là điều mình học được dựa theo một phương pháp rất nổi tiếng của quản lý tài chính cá nhân là ‘Pay Yourself First’ – luôn trả tiền cho bạn trước tiên.

___

Có rất nhiều người viết về tài chính cá nhân trên mạng, nếu bạn chăm đọc cỡ chục cuốn sách thì bạn cũng sẽ thấy rằng các lời khuyên cũng na na giống nhau thôi (và giống mình đã viết nữa), cũng xoay quanh chuyện tiết kiệm trước, ghi chép chi tiêu, quỹ khẩn cấp. Không có lời khuyên nào là đúng nhất, chỉ có lời khuyên phù hợp nhất với bạn. Trong bài viết này, những nguyên tắc mình sử dụng dựa trên nguyên tắc tối giản, nên bạn sẽ thấy các cách làm khá đơn giản chứ không phức tạp nhiều bước.

Tối giản tài chính cá nhân nên bắt đầu từ chuyện làm lại tư tưởng, đặc biệt là chuyện chi tiêu. Hãy lấy ra một tờ giấy và cây bút, ghi ra tất cả các khoản bạn đã chi trong tháng vừa qua và suy nghĩ xem đâu là những khoản bạn đã chi tốt, đâu là những khoản bạn hoàn toàn có thể cắt giảm được.

Chúng ta có thể muốn rất nhiều thứ, tuy nhiên đâu là điều mà chúng ta thực sự cần?

Chúc bạn tối giản hóa tài chính cá nhân thành công.

___

Mình đang viết một loạt bài về việc áp dụng lối sống tối giản vào các khía cạnh khác nhau trong cuộc sống hằng ngày, bạn đón đọc nhé. Các chủ đề mình viết bao gồm tối giản về:

1. tài chính cá nhân
2. tập thể dục
3. đọc sách
4. ăn uống
5. suy nghĩ
6. đồ đạc
7. giấc ngủ
8. làm việc hiệu quả
9. ghi chép / lên kế hoạch
10. tình yêu
11. thư giãn / sở thích
12. công nghệ / mạng xã hội